Mike Giles, West Virginia, Verenigde Staten van Amerika, Noord-Amerika
Het verhaal van een kweker die uit het niets tevoorschijn kwam, om voor eeuwig zijn stempel te drukken op de waterleliewereld. De man die erin slaagde om de zo gegeerde blauwe winterharde waterlelie te kweken. En, het was er niet één, het waren er onmiddellijk tientallen. Laat je betoveren door zijn verhaal…
Kindertijd: Zolang er maar water is in de buurt…
Mike Giles werd geboren in West Virginia in 1957, hij had al van kindsbeen af een zwak voor waterlelies. Hij was gek op vijvers, beken,… alles wat mij water te maken had. Het gezin moest regelmatig verhuizen wanneer zijn vader weer eens een nieuwe job als leraar kreeg in een andere stad. Zijn vader vroeg hem dan steeds of hij het erg vond om weer te verhuizen en Mike antwoorde elke keer: ” geen probleem, zolang er maar een beek in de achtertuin is en bossen in de buurt of een vijver.” Zijn vader slaagde er elke keer in om een huis te vinden met beken in de tuin en of bossen in de buurt. Als kleine jongen wist hij niet veel over waterlelies, maar hij wist wel zeker dat hij er van hield, wie niet natuurlijk? Het enige dat hem altijd stoorde aan waterlelies waren de algen en drijvende bladeren wanneer hij in een vijver wou zwemmen. Wanneer Mike Giles dus naar zijn huidige woonst verhuisde, wou hij dan ook niet onmiddellijk waterlelies in de bestaande vijver zetten. Hij was bang dat hij de verkeerde variëteit zou kiezen en dat heel zijn vijver overwoekerd zou worden door een lelie die hij achteraf misschien toch niet zo mooi vond.
Begin jaren ’90: Ik moet écht eens waterlelies kopen één van deze dagen…
Toen hij begin jaren ’90 maar bleef zeggen tegen zijn vriendin:” Ik moet waterlelies hebben voor onze vijver, ik moet écht eens waterlelies gaan kopen voor onze vijver, én dezer…” Begon ze er stilletjes aan genoeg van te krijgen dat hij maar niet stopte over zijn waterlelies, dat ze hem de Lilypons Water Gardens catalogue had besteld. Toen die catalogus toekwam, sloeg Mike Giles achterover van verbazing! Er ging een volledig nieuwe wereld open. Hij had geen idee dat er variëteiten besteonden, dat er tropsiche waterlelies, gekleurde waterlelies behalve roos en wit bestonden. Zoals hij nu zelf zegt: “Ik was toen waterlelie-onwetend, ik wist alleen dat ik ervan hield.” Dus toen hij ontdekte dat er waterlelies bestonden die je kon inperken, waterlelies die geen zaad produceerden, begon hij onmiddellijk een lijst te maken met alle variëteiten die hij wel wou. En natuurlijk begon hij te sparen, want waterlelies waren toen al zeer duur.
2000: het leek alsof de weergoden wouden dat deze vijver werd gevuld…
Op een dag in 2000, hoorde Mike Giles een bulldozer. De buren bleken een vijver aan te leggen en dus ging hij naar de bestuurder van de bulldozer en zei: “hé, wanneer je hier klaar bent, kan je dan bij mij ook een vijver aanleggen?“. En zo gebeurde het ook! Het was een zeer warm jaar en de grond was kurkdroog. Eén keer de vijver gegraven, begon het te regenen en te regenen. Het regende zo’n kleine 10 cm waardoor de grond terug vochtig werd. Daarna regende het terug zo’n 10 cm en dan nog eens 15 centimer en op dat moment was de vijver bijna volledig gevuld. Het gaat over zo’n 6.000 kuub op een week tijd. Mike vertelt: “ik heb het nooit meer zo hard weten regenen sinds dan. Het leek alsof de weergoden vonden dat ik die vijver nu nodig had en dat is exact wat ze hebben gedaan.“
2001-2003: de keuze van waterlelies maakte ik op basis van de kenmerken voor latere kruisingen …
Ondanks de prachtige Lilypons catalogus, bestelde Mike Giles zijn waterlelies niet daar, maar bij Dreama King. Lang geleden had hij bij haar eens een bord zien staan aan de kant van de weg, waarop stond: waterplanten te koop. Hij ging dan ook met zijn Lilypons catalogus en lijstje bij haar langs en kwam met een auto volgestouwd met waterplanten terug buiten. De planten op zijn lijst waren specifiek gekozen met als doel te kruisen, hij had zorgvuldig gezocht naar de eigenschappen die hem het meeste aanspraken. Dat jaar begon hij echter nog niet met het moedwillig kruisen van waterlelies. Enkele planten werden wel natuurlijk bevrucht, maar daar deed hij helemaal niets mee. In 2001 en 2002 bestelde hij nog meerdere variëteiten bij verschillende kwekers om zo zijn collectie verder te kunnen uitbreiden en natuurlijk altijd met het kruisen in zijn achterhoofd. 2003 was het eerste jaar dat hij zaad ging verzamelen en de zaailingen ook uitplantte. Hij had zo’n 15 of 20 zaailingen die zelfs in 2004 gingen bloemen.
2004: Iedereen denkt altijd dat zijn eigen kinderen het mooiste zijn…
2004 werd het eerst jaar dat Mike Giles moedwillige kruisingen maakte. Hij wist perfect van elke zaadpod war de moeder- en vaderplant was . In 2004 had hij zo’n 30-40 zaden, veel waren verloren gegaan omdat hij eigenlijk nog helemaal niet wist hoe je de zaailingen moest verzorgen. “Dus ik plantte deze 30-40 zaden en daaruit werden enkele van mijn eerste grote successen geboren. Sunfire is een zaailing van 20004, Fairy Skirt ook.” Tot op de dag van vandaag heeft hij nog steeds enkele prachtplanten hit 2004. Maar vooral, hij vond Sunfire zo’n prachtige plant, mooier dan al wat er tot dan in de handel te verkijgen was. Nu nog zegt hij over Sunfire:”Ze is prachtig weet je wel en ik dacht toen, tja, iedereen denkt dat zijn eigen kruisingen de beste zijn. Iedereen denkt dat zijn eigen kinderen de mooiste en de slimste zijn, dus ik wou mezelf wel wat temperen, maar het grote succes van Sunfire gaf me natuurlijk de nodige moed om verder te proberen. Ik had me dan ook voorgenomen om in 2005 echt op dat elan verder te gaan.”
2005: voor mij was het duidelijk dat Perry geen winterharde met tropische had gekruist…
In 2005 hield Mike Giles nota’s bij van elke kruising die hij maakte, zo kon hij perfect zien wat met wat werkte en wat niet. Maar ook toen nog was hij niet zo tevreden over de manier waarop hij de zaailingen grootbracht. Hij deed gewoon wat iedereen zou doen. De zaadjes in een beetje grond stoppen en er een beetje water bovenop doen. atuurlijk was dit niet de ideale methode waardoor hij een massa aan zaailingen verloor. Toch hield hij ook van het jaar 2005 enkele mooie planten over, niet zo mooi als Sunfire, maar misschien had die topper hem ook wat teveel verwend 🙂
Toen hij op een dag bezig was met het bevruchten van de moederplanten, begon hij te mijmeren over het kruisen van winterharde met tropische. “Ik had enkel van Perry zijn planten waarvan hij beweerde dat het hxt’s (hardy x tropicals) waren. Ik had ondertussen ook al enkele tropische en als ik naar Perry’s zijn hxt’s keek, was het voor mij duidelijk dat dit er geen konden zijn. Sommige mensen zullen hiermee niet akkoord gaan, maar zo zag ik het in elk geval. Dus ik dacht bij mezelf: wel, hij denkt dat hij erin geslaagd is, maar dat is niet waar, zou ik er wel in slagen…dus begon ik alsmaar meer te denken aan het maken van de échte hxt… Na een uur of 3 piekeren, had ik plots een idee…”
Mike Giles stopte onmiddellijk met het kruisen van winterharde waterlelies voor de rest van dat jaar. Het was toen al eind van het seizoen 2005, toen hij zijn allereerste hxt kruising maakte. Hij gebruikte winterharde moederplanten en tropische papa’s. Tot eind september probeerde hij verschillende methodes en in oktober bracht hij alle zaden naar binnen. Tot dan had hij nog nooit zaad van een tropische waterlelie gezien en hij wist dan ook totaal niet hoe deze er zouden moeten uitzien. In totaal had hij zo’n 12,13 zaadjes die er goed donker uitzagen en ook zonken. Nadat hij er op duwde bleken ze zacht te zijn en gingen ze dan ook stuk, waarschijnlijk omdat de bevruchting te laat in het seizoen was gebeurd.
2006: Ik zag wel wat er gebeurde, maar wist helemaal niet wat ik moest doen…
In 2006, gebruikte Mike Giles een mengeling van stuifmeel van Director G.T.Moore, dauben, Panama Pacific, Mister Martin Randig, Lone Star, blue capensis… Hij gebruikte het stuifmeel van allemaal deze variëteiten, zodat de kans op een goed resultaat groter werd. Op deze manier kon hij natuurlijk niet weten welke de exacte mannelijke tropische donor was, maar hij wist wel perfect welke winterharde waterlelie de moeder was. “Ik deed meer dan 100 kruisingen dat jaar, eigenlijk probeerde ik elke variëteit in mijn bezit uit en ik had toen zo’n 40 of 50 variëteiten. Uiteindelijk had ik succes met 1 variëteit, die me zo’n 32 à 34 zaadjes opleverde.“. Toen wist hij ook hoe tropische zaadjes er moesten uitzien, deze zagen er perfect uit zoals zou moeten. Zo’n 10-tal zaadjes overleefden zijn vingerdruk-test, deze zaadjes kiemden en hij plantte ze zoals hij dacht dat het moest, onder uv-licht in het huis. Dat jaar had hij ook nog eens een 1000-tal zaailingen van zijn winterharde waterlelies. Tot dan hield hij de zaailingen altijd buiten, zodat door de regen het water constant veranderde. Door deze intersubgenics in huis te groeien, bleek dat de zaailingen één voor één stierven. “Ik bekeek dit proces onder de microscoop. Dus ik wist wel wat er gebeurde, maar wist niet hoe ik het moest tegengaan. Toen wist ik ook helemaal niets over waterkwaliteit. Zo verloor ik al mijn eerste HxT zaailingen uit 2006. ” Hij slaagde er gelukkig wel in enkele van zijn winterharde zaailingen te behouden, zoals Nymphaea Hunnycup en Nymphaea Rosewater,….
2007: Ik realiseerde me dat ik ze weer allemaal ging verliezen…
Dus in 2007, realised ik me dat ik ze allemaal zou verliezen, zonder circulatie, filtratie en natuurlijk een serre. Hij had een heleboel nieuwe infrastructuur nodig om nu wel te slagen in zijn opzet. Dus besliste Mike Giles om een serre te bouwen, waardoor hij in het jaar 2007 geen enkele kruising uitvoerde. Natuurlijk was dat net het jaar dat Pairat Songpanich de allereerste HxT kruising maakte ter wereld, die hem onder andere de Siam Blue Hardy opleverde. Wetend dat Mike Giles had kunnen meedingen om de eerste te zijn, indien hij de juiste infrastructuur had gehad, was hij natuurlijk heel naarstig om in 2008 te herbeginnen. Op dat moment besefte hij ook dat hij de zaadjes uit 2007 had kunnen laten overleven in de ijskast, maar nu was het te laat natuurlijk.
2008: Gebrand…
“Toen seizoen 2008 eindelijk begon, was ik enorm gebrand om er aan te beginnen”. Hij had een groot aantal tropische waterlelies, een serre en de juiste infrastructuur om waterlelies binnenhuis te groeien, zoals uv-licht, hij was er helemaal klaar voor. Mike Giles maakte toen ongeveer 400, bijna 500 HxT zaadjes uit 12 verschillende winterharde moederplanten. Ondertussen had hij zijn methode al aangepast, met natuurlijk een beter resultaat tot gevolg. Een 80-tal zaailingen sproten en groeiden mooi uit, ze groeiden nog niet écht goed en het duurde dan ook tot 2009 eer de eerste oppervlaktebladeren zich vertoonden.
2009: Zo haalden de zaadjes uit 2009 die van 2008 in
In 2009 plantte Mike Giles de eerste zaailingen in potten en plaatste ze in e vijver en kreeg zelfs de eerste bloemen in de lente van 2009. Hij had 80 zaailingen uit 2008 en 10 uit 2009 en de meesten kwamen in hetzelfde jaar tot bloei. “Toen wist ik beter hoe ik ze moest uitgroeien. Ik slaagde er in om sneller drijvende bladeren te verkrijgen en ze gingen dan ook sneller bloeien. Zo gebeurde het dat de zaadjes uit 2009 even groot waren als die van 2008. De meeste blomeen waren roze, 7 stuks hadden een mooie donker paarse kleur en er waren zelfs een paar nachtbloeiers uit 2009. Tegen het einde van 2009 verkreeg Mike Giles zo’n 4.700 zaadjes uit 3 winterharde moederplanten.
2010-2011: Ik heb nog zo’n 4.000 zaadjes in de ijskast
Hij had toen een honderdtal zaadjes die hij groeide uit 2009. In 2010 maakte hij ongeveer 7.000 zaadjes. Een kwart daarvan liet hij door drie kiemcycli gaan en kreeg daaruit zo’n 1.000 planten die effectief groeiden binnenshuis.
Ongeveer 150 à 200 planten gingen toch verloren om verschillende redenen. Zo’n 800 stuks werden uitgeplant, zo’n 250 bleven in de serre en een 550-tal werden in de vijver buiten geplaatst.
” Dus in de ijskast thuis, had ik nog zo’n 4.000 zaadjes uit 2010, die ik deze winter wel zou willen uitplanten. Waarschijnlijk kan ik hier zo’n 2.000 à 3.000 planten uithalen. “
Dit jaar, 2011, begon Mike Giles vrij laat aan het kruisen van waterlelies. De eerste helft van het seizoen ging namelijk naar het uitplanten en doen groeien van zijn zaailingen uit 2010, begrijpbaar.
“Aan het zwellen van de bloempod’s te zien, zal ik vrij veel zaadjes hebben, niet zo veel als vorig jaar, omdat ik dit jaar minder gekruist heb. Ik heb we veel species gekruist, enkele pollen kruisingen en ik gebruikte tevens nieuwe winterharde moederplanten die wel of niet tropische vruchtbaar zijn.”
Vanaf nu
Mike Giles is precies een hogesnelheidstrein, hij zond 3 ISG’s in naar de WWALA wedstrijd, de Nymphaea Purple Silver, de Nymphaea Kiss The Sky en de Nymphaea Purple Damselfly. Deze laatste won zelfs de 1ste prijs onder de ISG en de tweede prijs bij alle waterlelies. We hebben hem ontmoet in San Angelo Texas in 2012 waar een massa van zijn ISG’s waren tentoongesteld voor het grote publiek. Zijn collectie is fantastisch! We hebben geen idee wat het effect van zijn planten zal zijn op de toekomst van de waterlelie markt. Sommige denken dat de winterharde waterlelies gaan verdwijnen, maar wij denken van niet. Ze zullen gewoon een nieuwe reeks vormen, naast de winterharde en tropische variëteiten die nu al op de markt zijn. Ze zijn prachtig, ze zijn overweldigend en ze zijn winterhard, maar momenteel weten we nog niet hoe goed ze in Europa zullen gedijen. We zullen moeten afwachten… afwachten en geduld hebben…en afwachten…en nog meer geduld hebben. Mike Giles verkoopt trouwens nog maar heel weinig van zijn waterlelies, hij wacht op het juiste moment.
Eigen cultivars
- Nymphaea Amaranthine
- Nymphaea Arianne Renee
- Nymphaea Fairy Skirt
- Nymphaea Fay McDonald
- Nymphaea Golden Goblet
- Nymphaea Haunting Beauty
- Nymphaea Kiss The Sky
- Nymphaea Lavalette Pink
- Nymphaea Myra
- Nymphaea Purple Damselfly
- Nymphaea Purple Fringe
- Nymphaea Purple Satin
- Nymphaea Purple Silver
- Nymphaea Red Satin
- Nymphaea Royal Satin
- Nymphaea Sky Diamond
- Nymphaea Sundog
- Nymphaea Sunfire
- Nymphaea Sweet Pea
- Nymphaea Tropic Star
- Nymphaea Violicious
- Nymphaea Wedding Dress
- Nymphaea White Hot
- Nymphaea Yellow Watermelon